مواد اولیه در قالب سازی پلاستیک کدامند؟ پلاستیک یکی از مواد رایج و گسترده استفاده در صنعت است که در تولید محصولات متنوعی نظیر بسته‌بندی، لوازم خانگی، لوازم الکترونیکی و غیره به کار می‌رود. انتخاب مواد اولیه در ساخت قطعات پلاستیکی به روش قالب تزریق پلاستیک یکی از مهمترین مراحل کلیدی در تولید است. این مرحله در کیفیت ساخت، هزینه تولید، کیفیت محصول و حتی سازگاری با محیط زیست تأثیر مستقیم دارد.
در این مقاله، ما به بررسی انواع جدیدترین مواد اولیه و ترندهای سال ۲۰۲۵ را بررسی می‌کنیم که در قالب‌سازی پلاستیک به روش قالب تزریق پلاستیک استفاده می‌شوند، می‌پردازیم.
برای انتخاب مواد اولیه با کیفیت، باید شرایطی را در نظر گرفت. اگر به طور خلاصه بخواهم بگویم انتخاب مواد اولیه بستگی به نوع محصول و کارایی آن دارد. انتخاب مواد اولیه در قالب‌سازی پلاستیک در سال ۲۰۲۵ فقط به مقاومت مکانیکی و هزینه محدود نمی‌شود، بلکه عوامل زیست‌محیطی، قابلیت بازیافت و مقررات جهانی نیز نقش تعیین‌کننده دارند. به‌کارگیری بیوپلاستیک‌ها و مواد بازیافتی نه‌تنها باعث کاهش اثرات مخرب محیط‌زیستی می‌شود، بلکه به شرکت‌ها کمک می‌کند در بازار رقابتی آینده جایگاه بهتری داشته باشند.
مواد اولیه در قالب تزریق پلاستیک
قالب تزریق پلاستیک به روش قالب سازی پلاستیک یکی از مقرون به صرفه ترین و با سرعت ترین روش های تولید قطعات پلاستیکی به حساب می آید. این فرایند می تواند با سرعت بالا از یک قطعه صنعتی به تعداد زیاد با شکلی یکسان تولید نماید. به طور کلی رایج ترین روش تولید پلاستیک در سراسر جهان قالب سازی پلاستیک است، از آنجایی که پلاستیک جایگزین بسیاری از مواد مانند شیشه و فلز در صنایع مختلف شده است، پلاستیک را پر مصرف ترین ماده دنیا می دانند. این کاربرد فراوان و گستردگی سبب شده که پلاستیک با فرمول های شیمیایی در تزریق پلاستیک استفاده شود.
انواع مواد اولیه مورد استفاده در قالب سازی پلاستیک:
۱. ترموپلاستیک‌ها (Thermoplastics)
ترموپلاستیک‌ها همچنان پرمصرف‌ترین مواد در قالب تزریق پلاستیک هستند. این مواد قابلیت ذوب و شکل‌گیری مجدد دارند و به دلیل تنوع زیادشان در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
a) آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) در قالب سازی پلاستیک
پلاستیک ABS درقالب تزریق پلاستیک : یک ترموپلاست پرکاربرد و رایج در قالب‌سازی تزریقی است. این ماده به دلیل داشتن دامنه دمایی وسیع و ترکیب سه مونومر مختلف، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. از مهمترین کاربردهای ABS می‌توان به:
- تولید نمونه‌های اولیه
- ظروف و بسته‌بندی مواد غذایی (به دلیل عدم واکنش شیمیایی با غذا)
- ساخت لوازم خانگی، اسباب‌بازی و قطعات خودرویی
اشاره کرد. ABS به دلیل مقاومت خوب و قابلیت پردازش آسان، یکی از انتخاب‌های اصلی در صنایع مختلف محسوب می‌شود.
مزایای ABS نسبت به دیگر پلاستیک ها
مقاومت در برابر ضربه – فرمولاسیون لاستیک مانند ABS، آن در برابر ضربه انعطاف پذیر می کند
سختی سطح – به دلیل فرمولاسیون های خاص مقاومت سطحی بالایی دارند.
مقاومت شیمیایی – تحت تأثیر قلیایی ها، آب و اکثر اسیدهای معدنی قرار نمی گیرد
انقباض یکنواخت – پایداری ابعادی خوب
محدوده مقاومت دمایی وسیع – در برابر گرما مقاومت می کند و در سرما خرد نمی شود
قابلیت ماشینکاری – به راحتی پس از خنک شدن شکل می گیرد
b) پلی پروپیلن (PP)
پلی پروپیلن PP پلاستیکی سبک با سطح براق و خواص ارتجاعی است که مقاومت شیمیایی بالایی دارد. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند PP در صنایع مختلف به کار رود:
- ظروف و لوازم آشپزخانه (قابل شستشو در ماشین ظرفشویی)
- ظروف نگهداری و بسته‌بندی مواد غذایی
- اسباب‌بازی‌ها و لوازم خانگی
- قطعات خارجی خودرو
- قالب‌سازی بادی برای تولید بطری‌ها
به دلیل قیمت مناسب و مقاومت بالا، PP یکی از پرمصرف‌ترین مواد اولیه در تزریق پلاستیک است.
مزایای پلی پروپیلن در قالب تزریق پلاستیک:
شیمیایی – با اکثر بازها و اسیدها واکنش نشان نمی دهد
مقاومت در برابر خمش- بعد از خم شدن زیاد شکل خود را حفظ می کند
الکتریکی – خواص عایق قوی دارد
خاصیت ارتجاعی – می تواند خم شود و بدون شکستن تغییر شکل دهد
c) پلی اتیلن در قالب تزریق پلاستیک ( HDPE)
پلی‌اتیلن با چگالی بالا یا HDPE یکی از مهمترین گریدهای پلی‌اتیلن در صنعت تزریق پلاستیک است. این ماده سخت، مقاوم در برابر حرارت و کاملاً بی‌خطر برای تماس با مواد غذایی محسوب می‌شود.
کاربردهای اصلی HDPE:
- ظروف نگهداری مواد غذایی و لوازم آشپزخانه
- قفسه‌های یخچال و بسته‌بندی مواد غذایی
- بطری‌های شوینده، شامپو و محصولات شیمیایی خانگی
- اسباب‌بازی‌ها و حتی بخشی از جلیقه‌های ضدگلوله
به دلیل مقاومت بالا و ایمنی، HDPE از پرکاربردترین مواد اولیه در صنایع بسته‌بندی و محصولات مصرفی است.
مزایای HDPE در تزریق پلاستیک
پایداری در صنعت – ساخته شده از مواد 100٪ قابل بازیافت
مقاومت شیمیایی – مقاوم در برابر خوردگی، زنگ زدگی و سایر مواد شیمیایی
مقاومت در برابر حرارت – در دماهای بالا ذوب نمی شود یا خورده نمی شود
درجه امنیت غذا – ایمن برای استفاده به عنوان بسته بندی و تجهیزات مواد غذایی
ارزان – می توان با قیمت پایین تولید انبوه کرد
d) پلی کربنات (PC)
پلی کربنات یک ماده پلاستیکی مفید برای زمانی است که به شفافیت یا مقاومت در برابر ضربه بالا نیاز است. به همین دلیل، پلی کربنات بیشتر در عینک سازی استفاده می شود، اما از دیگر کاربرد های آن می توان به استفاده در لوله های چراغ های LED، پنجره های شفاف و تجهیزات ورزشی نیز اشاره نمود.
مزایای پلی کربنات:
مقاومت در برابر ضربه – در اثر ضربه خراشیده یا فرورفتگی پیدا نمی کند
مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش – در نور ماوراء بنفش خوردگی یا تغییر رنگ نمی دهد.
2- اکریلیک (PMMA)
اکریلیک یا PMMA یک پلاستیک شفاف و سخت است که به عنوان پلکسی گلاس شناخته می‌شود و در ساخت قطعات الکتریکی خودرو، لنز عینک، رنگ‌های اکرولیک و ناخن‌های مصنوعی کاربرد دارد. این ماده به دلیل شفافیت طبیعی، رنگ‌پذیری بالا و مقاومت مناسب در برابر حرارت و ضربه، استفاده گسترده‌ای دارد. در صنعت، PMMA هم به صورت شفاف و هم مات تولید می‌شود. ویسکوزیته ذوب بالای آن نیازمند نازل تزریق بزرگ است و در صورت نیاز به افزایش مقاومت قطعه، دمای ذوب کاهش می‌یابد.
مزیت PMMA نسبت به دیگر مواد پلاستیکی در چیست؟
شفافیت – در میان شفاف ترین پلاستیک های موجود در صنعت است.
مقاومت در برابر آب و هوا – در برابر رطوبت و تغییر رنگ نور ماوراء بنفش مقاومت می کند.
مقاومت شیمیایی – تحت تأثیر آب و اسیدهای ضعیف و محلول های قلیایی قرار نمی گیرد.
سختی سطح – استحکام ضربه خوب و به طور کلی استحکام بالایی دارد.
ثبات ابعادی – محصول را با هر ابعادی طراحی کنند پس از فرایند تولید در همان ابعاد تحویل می گیرند.
3- مواد اولیه نایلون (PA) در قالب سازی پلاستیک
نایلون یکی از پرکاربردترین مواد مورد استفاده در قالب تزریق پلاستیک است. اما این ماده به صورت تنها استفاده نمی شود، معمولاً با
طیف وسیعی از مواد دیگر ترکیب می شود تا ویژگی های آن را افزایش دهد. به دلیل دمای ذوب بالا و خواص اصطکاک کم، برای طیف 
گسترده ای از محصولات مانند طناب نایلونی، قطعات تقویت شده خودرو و حتی لباس کاربردی است.
مزایای نایلون در تزریق پلاستیک
اصطکاک کم – تحت اصطکاک زیاد گرم نمی شود
مقاومت شیمیایی – مقاوم در برابر خوردگی ناشی از مواد شیمیایی
مقاومت در برابر سایش – برای کاربردهای الاستیک و لباس مفید است
قابل تطبیق – می تواند با بسیاری از انواع دیگر مواد پلاستیکی ترکیب شود
4- پلی تریماید (PEI)
پلی تریمید که با نام Ultem نیز شناخته می شود، یک ماده آمورف با مقاومت حرارتی بسیار بالا در مقایسه با سایر پلاستیک ها است. این ماده به دلیل سختی و عملکرد گرمایی بالا، بیشتر در تجهیزات پزشکی، الکترونیک و قطعات پلاستیکی صنعتی استفاده می شود.PEI در قالب تزریق پلاستیک
مزایای استفاده از پلی تریماید:
سختی – پلاستیک سخت که برای کاربردهای صنعتی با ضربه بالا مفید است
مقاومت در برابر حرارت – در دمای بالا ذوب نمی‌شود یا تاب نمی‌خورد
استحکام کششی بالا – در برابر ترک خوردن یا شکستن در شرایط سخت مقاومت می کند
مقاومت در برابر شعله – قابل اشتعال نیست و دود کم ایجاد می کند
5- قلم اپی پلی اکسی متیلن (POM)
پلی اکسی متیلن که به نام استال نیز شناخته می شود، یک پلیمر نیمه کریستالی است که بسیار سفت و سخت است و دارای سطح طبیعی براق است. با این ویژگی ها این ماده را به یک ماده مفید برای طیف وسیعی از صنایع معرفی کرده اند. استال بیشتر در مواد اولیه تزریق پلاستیک صنعت خودرو، لوازم خانگی و الکترونیک کاربرد دارد.
مزایای پلی اکسی متیلن در قالب تزریق پلاستیک :
استحکام – محکم می ماند و به راحتی خم نمی شود
مقاومت در برابر ضربه – به اندازه کافی قوی و پایدار برای مقاومت در برابر ضربه های قوی
مقاومت در برابر حلال – در برابر مواد شیمیایی و حلال ها خورده یا زنگ نمی زند
سطح براق – صاف و خواص بازتابی
6- پلی استایرن (PS)
یکی دیگر از مواد اولیه در قالب سازی پلاستیک پلی استایرن است. این ماده پلیمری است که در طیف وسیعی از کاربردهای پلاستیک و فوم و در طیف وسیعی
از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده به دلیل خواص خمشی، اغلب در کاربردهای لولایی مانند ظروف و بطری های مواد غذایی یکبار مصرف استفاده می شود. همچنین به طور گسترده ای برای ساخت عایق فوم سفت و سخت و ورق برای کف های لمینت استفاده می شود.
مزایای پلی استایرن به عنوان ماده اولیه در تزریق پلاستیک:
شفافیت نوری – می تواند برای محصولات پلاستیکی شفاف مفید باشد
درجه FDA – برای استفاده در هنگام بسته بندی مواد غذایی بی خطر است
پایداری – برای بسته بندی مواد سفت و سخت مفید است
ارزان – می توان با هزینه کم به تولید انبوه رسید
7. بیوپلاستیک‌ها و مواد پایدار (ترند ۲۰۲۵)
در سال‌های اخیر، صنایع پلاستیک به سمت استفاده از مواد دوستدار محیط زیست حرکت کرده‌اند. این تغییر نه تنها باعث کاهش اثرات زیست‌محیطی می‌شود، بلکه جایگاه رقابتی محصولات را نیز ارتقا می‌دهد.
• PLA (پلی‌لاکتیک اسید): ماده‌ای حاصل از منابع گیاهی مانند نشاسته ذرت که به راحتی در کمپوست صنعتی تجزیه می‌شود.
• پلیمرهای زیست‌تجزیه‌پذیر: نمونه‌هایی مانند Bio-Flex® S 5514 که در بسته‌بندی و قطعات مصرفی کاربرد دارند و پس از مصرف به محیط زیست آسیبی نمی‌رسانند.
• پلاستیک‌های بازیافتی (rPET, rHDPE): استفاده از مواد بازیافتی که در بسیاری از کشورها به دلیل قوانین زیست‌محیطی الزامی شده‌اند.
8- مواد کامپوزیتی و افزودنی‌های پیشرفته
در سال‌های اخیر، استفاده از مواد کامپوزیتی در قالب‌سازی پلاستیک رشد قابل توجهی داشته است. ترکیب الیاف شیشه یا کربن با پلیمرها باعث افزایش استحکام، کاهش وزن قطعات و بهبود خواص حرارتی می‌شود.
افزودنی‌های هوشمند نیز نقش مهمی در ارتقای عملکرد پلاستیک‌ها دارند و شامل موارد زیر می‌شوند:
-
مقاومت در برابر اشعه UV و حرارت
-
افزایش دوام و طول عمر محصول
-
خاصیت ضدباکتری و ضدقارچ
-
رسانایی الکتریکی یا حرارتی
-
بهبود مقاومت در برابر شعله
یکی از افزودنی‌های کاربردی دیگر اسید استئاریک در قالب تزریق پلاستیک است که به عنوان روان‌کننده و بهبوددهنده فرایند تزریق پلاستیک استفاده می‌شود. این ماده باعث کاهش اصطکاک در قالب و سطح نهایی صاف‌تر قطعه می‌شود و در ترکیب با کامپوزیت‌ها عملکرد بهینه را فراهم می‌آورد
حال از کجا می توانیم تشخیص دهیم چه نوع پلاستیکی با این طیف گسترده برای تولید محصول ما مناسب است؟
خیلی ازکسانی که در قالب سازی فعالیت میکنند، انتخاب مواد اولیه را پیش از طراحی محصول مورد نظر و طراحی قالب آن کاری اشتباه می دانند. آن ها معتقدند این طرح اولیه و پرینت سه بعدی آن است که می تواند در انتخاب بهترین ماده اولیه کمک کند. فرقی نمی کند که شما می خواهید یک سبد و سینی لوازم خانگی سفارش دهید و یا یک قطعه خودرو، یک چرخ دنده ساده و یا یک سرسوزن پزشکی، مشاوران شرکت فن آورپلاستیک آماده اند تا سؤالات شما را در زمینه انتخاب مواد اولیه پاسخ گو باشند. برای مشاوره رایگان می توانید با شما ره 09120912738 تماس حاصل فرمایید.
متخصصان معتقدند بسته به صنایع مختلف، کاربرد قطعه، سایز آن و … تعیین می کنند تا از کدام فرمول شیمیایی در فرایند تزریق استفاده شود.